Kościół
p.w. Św. Trójcy w Skarżysku Kościelnym wybudowany został
w 1637 roku przez zakon Cystersów z Wąchocka. W roku
1657 powstała samodzielna parafia w Skarżysku
Kościelnym, a konsekracji kościoła dokonał w 1663 bp
Tomasz Oborski. Kościół wybudowano w technologii
murowanej z cegły na zaprawie wapiennej i obustronnie
tynkowano. Bryła budynku składa się z jednonawowej
części głównej nakrytej dachem dwuspadowym pokrytym
blachą ocynkowaną malowaną (aktualnie trwają prace
remontowe wymiany poszycia dachu). Na kalenicy dachu od
strony wschodniej znajduje się sygnaturka nakryta hełmem
cebulastym z latarnią. Od wschodu do nawy przylega
węższe, prostokątne, zamknięte półkoliście prezbiterium,
nakryte dachem dwuspadowym stożkowym. W narożach
zachodniej części nawy znajdują się dwie oparte na
planie ośmiokąta nierównoramiennego dwukondygnacyjne
wieże nakryte półkolistymi hełmami z latarniami.
W rogu
między prezbiterium i nawą od strony północnej znajduje
się skarbczyk, kryty dachem trzyspadkowym, od
południowej natomiast strony zlokalizowana jest
zakrystia i kruchta kryta dachem dwupołaciowym.
Do środkowej części nawy od strony północnej przylega
kaplica prostokątna zamknięta półkoliście i nakryta
ośmioboczną kopułą cebulastą z latarnią. Ściany
zewnętrzne otynkowane, na cokole, zwieńczone bogato
profilowanym gzymsem koronującym. Fasada zwrócona na
zachód, ujęta w narożach wieżami, jednoosiowa,
jednokondygnacyjna, zwieńczona szczytem. Na środku
znajduje się zamknięty półkoliście portal. Po bokach
ujmują go pary półkolumienek dźwigających profilowany
gzyms i płasko obramione czoło łuku z zaakcentowanym
kluczem. Powyżej portalu na jego szerokości znajduje się
gzyms, a ponad nim okulus w profilowanym obramieniu.
Przebiegający przez fasadę gzyms główny wydziela jej
trójstrefowy szczyt. Strefy szczytu natomiast
rozdzielają gzymsy pośrednie.
Parafia pod wezwaniem Św. Trójcy w Skarżysku Kościelnym
położona jest w północno-zachodniej części Małopolski,
na obszarze Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej, na
pograniczu Wzgórz Koneckich z Przedgórzem Iłżeckim, na
obszarze Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego.
Pod względem administracyjnym w swej przeszłości
historycznej należała do dawnego województwa
sandomierskiego, w czasie zaborów do guberni radomskiej
a od 1918 roku do województwa kieleckiego w powiecie
iłżeckim.Pod względem przynależności kościelnej należała do
diecezji krakowskiej.
Teren pod względem morfologicznym jest silnie
zróżnicowany. Obejmuje położoną między wzgórzem
Pogorzałe (346 m n.p.m.) a wzgórzem Młodzawy (góra św.
Anny) przerwę erozyjną wykonaną przez rzekę Kamienną,
wyżynę polodowcową na terenie Skarżyska Kościelnego,
Lipowego Pola i Grzybowej Góry, na rzeźbie której
zaznaczyły się bardzo silnie procesy peryglacyjne
zlodowaceń krakowskiego (Mindel) i środkowo-polskiego (Riss).
Część doliny Kamiennej i jej dopływów: Bernatki i
Oleśnicy na terenie parafii jest podmokła. Spowodowało
to powstanie terenów bagnistych i torfowisk z
nieodłącznie towarzyszącymi im, szczególnie koło
Grzybowej Góry, wydmami piaszczystymi. W dawnych wiekach
jak świadczą fragmentaryczne przekazy źródłowe obszar
ich był znaczny.
Liczba wiernych Parafii Św. Trójcy w Skarżysku
Kościelnym wg rocznika Diecezji Radomskiej Wyd. AVE
Radom 2007 wynosi 2282 katolików. |